Archiwa tagu: korupcja

Kosmos lata

30 kwietnia. Pewien trzyletni chłopczyk oznajmił ostatnio swojej cioci, iż wie ponad wszelką wątpliwość, że „kosmos lata”. Dlaczego? To proste – „bo może”! Na miejscu rosyjskich speców od kosmosu co prędzej skonsultowałabym się z tym trzylatkiem, który intuicyjnie wyczuł istotę kosmosu. Bo Rosja ma z kosmosem i okolicami ostatnio trochę problemów. Zaczynając od prowadzących strajk głodowy budowniczych nowego, wielce wyczekiwanego kosmodromu Wostocznyj, którym od dawna nie wypłaca się pensji. Pieniądze najwyraźniej krążą gdzieś w kosmosie, choć akurat problem z zaległościami w wypłacie uposażeń jest przyziemny i do gwiazd mu daleko.

W zeszłym tygodniu w okolicach wioski Zabołotje w obwodzie archangielskim coś spadło z nieba. Agencja TASS poinformowała, że to eksperymentalna rakieta wystrzelona z kosmodromu Plesieck. Próba się nie udała, ważąca 9,5 tony rakieta po dziesięciu minutach lotu wykonała popisowe salto mortale i gruchnęła o matkę Ziemię. Minęło kilka godzin i oto agencja Interfax doniosła, że kosmodrom Plesieck kategorycznie wypiera się, jakoby wystrzelił jakąkolwiek rakietę, tym bardziej balistyczną. Rakietowe Wojska Strategiczne też odżegnały się od tego, że miały z tą kosmiczną katastrofą coś wspólnego. Wyglądało na to, że jakiś marzyciel mieszkający w pobliżu kosmodromu chciał – jak bohater starego polskiego filmu – zdobyć pieniądze, kobietę i sławę i zaczął budować sobie na podwórku pojazd kosmiczny, tylko w ostatniej chwili coś mu nie wyszło.

Cóż, zdarza się na najlepszych kosmodromach. Tylko dlaczego wokół tego wydarzenia mamy taką mgławicę Andromedy? Może ktoś wystrzelił, może nie wystrzelił, badania trwają, po mediach tłuką się sprzeczne komunikaty. Ale to i tak kwiatuszki w porównaniu z tym, co przytrafiło się Progressowi.

Bezzałogowy statek transportowy Progress miał dostarczyć na Międzynarodową Stację Kosmiczną 2,5 tony ładunku: paliwo, tlen, żywność, aparaturę, a także – i temu akurat towarzyszyła w rosyjskich mediach największa pompa – kopię sztandaru zwycięstwa, zatkniętego w pokonanym Berlinie w maju 1945 roku. Zgodnie z planem Progress wystartował 28 kwietnia z kosmodromu Bajkonur. I jak to w bajkach robotów bywa, wszedł na zbyt wysoką orbitę, po czym w podskokach urwał się „na gigant”, stracił ochotę do gadania z Ziemią, a na MKS nie miał szans się dostać. Kosmos lata.

Znów zacytuję agencję Interfax: „Analiza orbit […] świadczy o tym, że przy oddzieleniu się statku od trzeciego członu nastąpiła eksplozja”. W centrum kontroli lotów zapanowała panika. Rosjanie najbardziej zatrwożyli się tym, że na MKS nie dotrze sztandar. A tu zaplanowany jest seans łączności z Ziemią 9 maja w siedemdziesiątą rocznicę zwycięstwa, przecież rosyjscy kosmonauci nie mogą wystąpić z pustymi rękami. Kable agencji informacyjnych grzały się „w temacie sztandaru” przez kilka godzin, aż w końcu ktoś sobie przypomniał, że analogiczny egzemplarz flagi zawieziono już na MKS w lutym. Uff. Że wart 2,5 mld rubli statek kręci się teraz gdzieś w przestrzeni kosmicznej jak bączek, to nieważne, najważniejsze, że w Dzień Zwycięstwa rosyjska załoga stacji będzie miała czerwoną płachtę.

Jeszcze w połowie kwietnia, kiedy zaczęły się pojawiać informacje o planie wystrzelenia Progressu, służba prasowa Roskosmosu zakomunikowała, że na federalny program kosmiczny z budżetu państwa wydzielono wprawdzie 2 bln rubli, ale fundusze – z uwagi na sytuację gospodarczą – obcięto o 10% w ramach ogólnych cięć. Kosmos lata. I loty obniża, choć zajmujący się podbojem kosmosu wicepremier Dmitrij Rogozin nadal zapewnia, że Rosja wyśle kosmonautów na Księżyc, i na tym się nie będzie oszczędzać. Najwyżej znowu obetnie się na oświatę i kulturę.

Urwanie się Progressu z orbity było jednym z najobficiej komentowanych w rosyjskich mediach – tradycyjnych i społecznościowych – tematów tygodnia. Dziennikarz, poeta, aktywista Roman Osminkin stwierdził, że ostatnie niepowodzenia Rosji na orbicie to wynik wszechogarniającej korupcji, która czyni cały system niewydolnym. W FB napisał: „Statek kosmiczny to miliardy z budżetu. […] I oto teraz te pieniądze spłoną sobie w atmosferze, składając się w ofierze żarłocznemu bogu Korupcji. „On utonął” – powiedział Putin na początku swojego piętnastolecia o okręcie Kursk z kilkuset marynarzami na pokładzie, którzy gotowi byli zginąć za ojczyznę, ale nie za chciwość swoich zwierzchników. „On spłonął” – powie pod koniec swego piętnastolecia o statku kosmicznym Progress, popiół z którego posypie się na nasze głowy. Te szczątki Progressu to aż nazbyt piękna metafora końca epoki, nazywanej postradzieckim okresem historii Rosji”.

No właśnie, a co ze szczątkami statku? Blogosfera miała dziś używanie: przewidywano, że kawałki Progressu spadną na Ziemię 9 maja, na plac Czerwony, na główną trybunę,  a sztandar przykryje całą tę hucpę. Specjaliści jednak na razie podchodzą do zagadnienia z ostrożnością – mówią, że niepodobna przewidzieć, gdzie spadną szczątki ani nawet kiedy. Zdaniem ekspertów większość fragmentów statku spłonie w atmosferze, a na powierzchnię Ziemi mogą spaść jedynie jakieś supermocne części z tytanem.

Lot nieszczęsnego Progressu można śledzić tu: http://www.n2yo.com/?s=40619

Antykorupcyjny przeciąg czy tylko show?

Jeśli nie możesz pokonać wroga, przyłącz się do niego – mówi znana maksyma. Prezydent Putin dojrzał już nawet do tego, żeby nie tylko przyłączyć się do wroga, ale nawet wziąć z jego rąk sztandar i stanąć na czele. O czym mowa? Państwo będziecie się śmiali – o walkę z korupcją.
Rosyjscy blogerzy – zrzeszeni, zinstytucjonalizowani, niezrzeszeni, pokorni i niepokorni – masowo wyciągają na światło dzienne, szczególnie w ostatnim czasie, fakty przekraczania przez deputowanych, ministrów, wysokich urzędników norm prawnych i etycznych. Zarobione „wysiłkiem ponad siły” (eufemistyczne określenie korupcji) ruble, skonwertowane na euro lub dolary, rosyjscy dygnitarze lokowali przez syte lata społecznego desinterresement na znienawidzonym Zachodzie. Pokupowali sobie przytulne mieszkanka w luksusowych apartamentowcach czy ustronne wille. Albo skrzętnie grosik do grosika składali na dyskretnych kontach bankowych.
Niektórzy z obnażonych dostojników łgali w żywe oczy z minami niewinnej putany, że nie mają nic wspólnego z małym mieszkankiem na Mariensztacie, o którym pisze jakiś „fiu-bździu” samozwańczy demaskator. Inni bez protestu i rozgłosu wycofywali się z arenki.
Prezydent Putin, który od kilku miesięcy pracuje nad skonsolidowaniem swojej bazy społecznej – konserwatywnie nastawionych prostych ludzi pracy – zabrał się więc do porządków w urzędniczej stajni Augiasza. Jeden z komentatorów napisał, że Putin patrzy na [stworzoną nawiasem mówiąc przez siebie] tak zwaną elitę z politowaniem i rozdrażnieniem jak na zapasionego psa, któremu już nawet nie chce się ruszyć z posłania. No cóż, dwór czyni króla. Demoralizacja elit nie pojawiła się przecież wczoraj, jest owocem kilkunastu lat dzielenia na „swoich” i „obcych”, przy czym „swoi”, a zwłaszcza „swoi bliscy”, mogli sobie pozwolić na dużo więcej niż gmin do „swoich” nienależący. „Swoi” mogli się obłowić. Kraść wedle rangi – mówiło się w carskiej Rosji. A w putinowskiej Rosji oficjalnej tabeli rang nie ma, więc każdy radził sobie jak mógł.
Jaki deszcz spadnie z tej chmury? Na razie przyjmowane są słuszne akty prawne. 2 kwietnia prezydent podpisał dwa dekrety wykonawcze do ustaw o przeciwdziałaniu korupcji oraz o kontroli zgodności wydatków urzędników państwowych z ich dochodami. Ustawy przewidują, że urzędnicy państwowi wszystkich szczebli, deputowani, a także szefowie korporacji państwowych nie mogą mieć kont za granicą. A w deklaracjach majątkowych wyżej wymienieni muszą wykazać nie tylko zagraniczne nieruchomości (które jako takie zakazane nie są), ale wskazać źródła ich finansowania. Prezydenckie ukazy dotyczą 1,3 miliona osób.
Szef prezydenckiej kancelarii Siergiej Iwanow oznajmił, że przez najbliższe pół roku będzie zbierał info o zagranicznych aktywach członków politycznej śmietanki. Ma powstać jednolity rejestr ich majątków. Termin złożenia deklaracji majątkowych przedłużono urzędniczej armii o trzy miesiące – do 1 lipca. „W walce z korupcją w Rosji nie ma i nie może być osób nietykalnych” – Iwanow wygłosił sentencję, którą teraz hafciarki wyszywają krzyżykami na kilimkach. Kilimki zawisną w urzędniczych gabinetach i będą przypominały ich właścicielom, że trzeba coś wymyślić, by się ratować. Sentencja Iwanowa w tłumaczeniu na język codzienności znaczy: „uwaga, uwaga! Koniec złudzeń, panowie, na każdego mamy haka”. A komu się nie podoba, kto uważa, że władza jest represyjna, że dzieje mu się krzywda, kto nie chce bezwarunkowo popierać projektów Kremla, to proszę opuścić życiodajne (a właściwie „życiodojne”) szeregi. Otwartym pytaniem pozostaje, jak się przyzwyczajeni do opływania w dostatki z renty korupcyjnej urzędnicy odniosą do genialnego planu pułkownika Krafta, pardon, Putina-Iwanowa. Już teraz w internecie można znaleźć porady, gdzie i jak bezpiecznie ulokować aktywa wycofane z zakazanych kont i dacz: należy kupować sztabki złota i dzieła sztuki. Ponadto oko Saurona można oszukać, rejestrując nieruchomości na małżonków i nieletnie dzieci.

Zwyczajny piechting

Język rosyjski zyskał nowe słowo: „piechting”. Zostało utworzone od nazwiska Piechtin w związku z głośną sprawą praktyki nabywania nieruchomości za granicą przez członków rosyjskiego establishmentu.
Wokół zagranicznych nieruchomości rosyjskich polityków ze świecznika znowu zrobiło się głośno. Znowu, bo po raz kolejny wypływa za sprawą publikacji w internecie skandal związany z posiadaniem nieruchomości przez zobowiązanych niczym franciszkanie do cnoty ubóstwa rosyjskich urzędników i parlamentarzystów. Znowu, bo prawo do posiadania lub nieposiadania takich zagranicznych dóbr jest przedmiotem targów na szczytach władzy. W grudniu w orędziu do obu Zgromadzenia Parlamentarnego prezydent Putin zapowiedział, że należy się przyjrzeć zagranicznym majątkom rosyjskich polityków. Dwa dni temu do Dumy został wniesiony prezydencki projekt ustawy zakazującej posiadania pewnym kategoriom urzędników państwowych (a także ich małżonkom i nieletnim dzieciom) kont w zagranicznych bankach i nabywania zagranicznych papierów wartościowych. W projekcie dopuszcza się natomiast możliwość posiadania przez urzędników zagranicznych nieruchomości pod warunkiem zgłoszenia ich w deklaracjach majątkowych. W notatce dotyczącej kremlowskiego projektu czytamy: „Zakaz ten wprowadzany jest w celu zapewnienia bezpieczeństwa państwa, uporządkowania działalności lobbystycznej, zwiększenia inwestowanych środków w gospodarkę narodową i podniesienia efektywności korupcji”. Na uporządkowanie swoich spraw za granicą urzędnicy i deputowani mają trzy miesiące.
To kolejny sygnał Putina pod adresem rozpasanej biurokracji: przegięliście. Skala dozwolonej klasie rządzącej korupcji najwidoczniej stała się tak duża, że wyszła spod kontroli szefa. I szef chce przywołać „chłopaków” do porządku, by kontrolę odzyskać. Ustawa zakazująca trzymania pieniędzy „zgromadzonych wysiłkiem ponad siły”, jak drwi rosyjski internet, w zagranicznych bankach to 433 poważne ostrzeżenie. Czy efektywne? Zobaczymy. Na razie widać, że Kreml nie może się zdecydować, czy przyciskać kradnących państwowe pieniądze urzędników czy traktować ich łagodnie. Brak konsekwencji nie wróży zbyt dobrze, jak pisze w portalu Slon.ru Olga Pawlikowa. „Prezydencki mechanizm kontroli jest zbyt niekonsekwentny i zbyt mało transparentny, by przy jego pomocy stworzyć formację patriotycznie nastrojonej elity [mającej konta i nieruchomości w Rosji]. Opracowany przez samych deputowanych projekt ustawy zakazującej posiadania nieruchomości za granicą, wniesiony jeszcze w 2012 roku, zakładał, że takiej możliwości jak kupowanie nieruchomości nie będzie, tymczasem w projekcie prezydenckim figuruje zapis, że nieruchomości mieć można, tylko trzeba je deklarować i tłumaczyć źródło środków, za które się je kupiło. A zatem jeżeli rosyjski deputowany nie będzie mógł mieć konta za granicą, to będzie lokował w zagraniczne nieruchomości. […] Poza tym może te nieruchomości przepisać na pełnoletnie dzieci lub rodziców”. A poza tym – kto będzie ich ścigał i wyjaśniał, za co sobie coś kupili poza granicami matuszki Rosji? To może być narzędzie wybiórczej sprawiedliwości w rękach Kremla, ale nie będzie oznaczało społecznej kontroli nad klasa polityczną.
Tymczasem od dwóch dni trwa wałkowanie smakowitej sprawy apartamentów Piechtina. Bloger, opozycjonista, twórca portalu Rospil, tropiącego przypadki korupcji na szczytach władzy, Aleksiej Nawalny zamieścił na blogu dokumenty świadczące o tym, że szef parlamentarnej komisji etyki (tak, etyki) Władimir Piechtin z partii Jedna Rosja jest właścicielem luksusowych apartamentów w Miami. Wartość tych rozkoszy – ok. 2 mln dolarów.
Po publikacji zagotowało się. Przewodniczący etycznej komisji Piechtin w wywiadzie dla gazety „Izwiestia” powiedział: „Praktycznie nie mam zagranicznych nieruchomości”. „Co to znaczy praktycznie nie mam? Tak czy nie?” – dopytywała gazeta. „Nie, nie mam żadnych nieruchomości za granicą” – oświadczył. Następnie napisał wniosek o zawieszenie go w funkcji przewodniczącego komisji Dumy ds. etyki na czas wyjaśnienia sprawy. Etyczny deputowany. Tłumaczył, że syn Aleksiej uczył się w USA. „Myślę, że on ma tam nieruchomości” – wydukał. Hm, myśli. Widocznie panowie Piechtinowie nie rozmawiają ze sobą. W każdym razie nie o takich drobiazgach jak śliczne nieruchomości w USA. Chociaż o ważnych sprawach wagi państwowej chyba rozmawiać powinni: Aleksiej Piechtin był oficjalnie doradcą deputowanego Władimira Piechtina. Krocie muszą zarabiać doradcy w Dumie, skoro szastają forsą w drogich kurortach na amerykańskim wybrzeżu. Według Piechtina seniora, 35-letni dziś Piechtin junior wyjechał do Stanów po nauki w 1998 roku, a teraz jest biznesmenem, ale mieszka w Rosji. Dokumenty na temat praw własności Piechtinów do ładnych mieszkanek z otwartych źródeł amerykańskich można obejrzeć tu: http://navalny.livejournal.com/771665.html
Piechtin nie po raz pierwszy okazał się wielkim miłośnikiem nieruchomości. I to nieruchomości tajnych – jesienią wypłynęła sprawa posiadania przez niego nieruchomości pod Petersburgiem, których również nie wykazał w deklaracji majątkowej. Piechtin jest deputowanym od 1999 roku, a zatem od kilkunastu lat nie ma prawa zajmować się działalnością komercyjną. W deklaracjach o dochodach wykazywał przeciętny dochód 2 mln rubli rocznie. „Nasz bohater od 1999 r. pracuje jako deputowany, je, pije i ubiera się, zajmować się biznesem nie może, a jednocześnie jest właścicielem kilku nieruchomości w kraju. Skąd się wzięły majętności Piechtina? Jak to w Jednej Rosji bywa – jakoś same z siebie się wzięły. A zadawać niewygodne pytania na temat cudzych spraw – och, to nieetyczne. Uczcie się od Piechtina” – drwi Aleksiej Nawalny.
Inny znany bloger Anton Nosik powątpiewa, czy „parteigenossen” z partii oszustów i złodziei dobiorą się koledze Piechtinowi do skóry. „Teoretycznie sprawdzeniem zamorskich posiadłości Piechtina powinien się zająć szef komisji ds. dochodów Nikołaj Kowalow, też deputowany od roku 1999 i też członek Jednej Rosji. Kowalow już oświadczył, że jeżeli otrzyma polecenie partii, to jego komisja sprawdzi dochody współtowarzysza, ale pod warunkiem że te dokumenty „zostaną dostarczone w odpowiedni sposób”. […] Zgodnie z amerykańskim prawem informacje o umowach dotyczących nieruchomości znajdują się w otwartym dostępie. Wszystko, co powinien zrobić Kowalow, to wziąć te dane i porównać z deklaracjami majątkowymi Piechtina. […] Ale Kowalow woli poczekać, aż dokumentom wyrosną nogi i dokumenty same siebie dostarczą do Dumy odpowiednim sposobem. Bo jak się nie dostarczą, to trudno – nic nie będzie można na to poradzić”. Sam Kowalow w wypowiedzi dla Publicpost powiedział, że nawet gdyby zarzuty posiadania niezadeklarowanej nieruchomości w USA potwierdziły się, to Piechtinowi grozi za to jedynie nagana oraz opublikowanie informacji o tym, że deklaracje nie zgadzają się z rzeczywistością.

Łzy korupcji

Była minister rolnictwa, rudowłosy anioł agrotechniki Jelena Skrynnik ocierała przed kamerą perlące się obficie łzy. W wywiadzie dla telewizji REN starała się wytłumaczyć, że nie ukradła 39 mld rubli „przekręconych” przez firmę Agroleasing. A takie zarzuty padły kilka dni wcześniej pod jej adresem w programie państwowej stacji Rossija-1, która jest posłuszna odgórnej woli i sama z siebie takich ataków nie przeprowadza.
Jeszcze nie przebrzmiały fanfary pod sypialnią ministra obrony Sierdiukowa, odwołanego za dopuszczenie do malwersacji przy prywatyzowaniu mienia wojskowego, a już wyciągnięto na wierzch wielomilionowe przewały przy budowie obiektów na październikowy szczyt APEC we Władywostoku. Zaraz potem wybuchł skandal związany z programem GLONASS (w założeniu alternatywy dla GPS). A teraz kolejna afera i konkretne zarzuty pod adresem byłej pani minister, według jej słów, dziś tylko właścicielki skromnej nieruchomości we Francji (w programie TV Rossija-1 opowiedziano, że pani Skrynnik włada luksusową kliniką w Szwajcarii i pokaźną rezydencją „na Łazurkie”, czyli Lazurowym Wybrzeżu). Jedna za drugą jak króliki z cylindra wyciągane są afery na grube pieniądze, w które zamieszane są osoby z drugiego, trzeciego, a teraz to już nawet pierwszego szeregu „grupy trzymającej władzę”.
Co się dzieje? Czy oto na oczach zdumionej publiczności następuje przełamanie dotychczasowej niepisanej umowy wewnątrz elit rządzących, która brzmiała: „możliwość zarabiania w zamian za lojalność”. Publiczna chłosta groziła za nielojalność, ale nie za korupcję. Wcześniej spory pomiędzy poszczególnymi klanami dworskiej kamaryli załatwiano „pod dywanem”, jeśli coś nawet wydostało się na zewnątrz, to zaraz było przyklepywane i tuszowane, a teraz aż strach otworzyć lodówkę, żeby się nie okazało, że tam też siedzi skorumpowany i umoczony urzędnik wysokiego szczebla.
Czy jest odgórne przyzwolenie na „moczenie” przeciwników wewnątrz elity? Odgórne, czyli samego Putina? Jedni twierdzą, że tak, że to teraz taki nowy sposób regulowania stosunków w elicie i jednocześnie igrzyska dla ludu, rzucenie na pożarcie kilku ofiar, co miałoby w założeniu podnieść spadający ranking przywódcy – sprawiedliwego cara stojącego ponad nieuczciwymi bojarami. Inni utrzymują jednak, że nastąpiła teraz taka chwila, kiedy – jak w filmie „Piknik pod Wiszącą Skałą” – coś się dzieje, ale nie wiadomo co, wszyscy zastygli, czas stanął w miejscu. Zastygł i Putin, który nie reaguje, bo jeszcze nie zdecydował, co z tym fantem robić. Obserwuje i wyciąga wnioski. Ale ta chwila trwa wyjątkowo długo. W związku z tym jeszcze inni uznali, że to świadectwo końca Putina, tak słabego, że niemogącego już sprawować dotychczasowej roli arbitra. Do tego jeszcze dochodzą spekulacje o jego niezbyt dobrym stanie zdrowia.
Dyrektor moskiewskiego Centrum Technologii Politycznych Iwan Bunin rozwija wątek: „Pion władzy, zbudowany przez pierwsze dwie kadencje Putina, w okresie prezydentury Miedwiediewa osłabł. I to osłabł na tyle, że po powrocie na fotel prezydencki Putin nie odbudował go w pełni. Ludzie z najbliższego kręgu Putina prowadzą między sobą ostrą walkę. I oskarżanie się o korupcję jest w tych wojnach bardzo ważnym narzędziem. Putin najwyraźniej przyzwala na to. Kiedyś nie przyzwalał, a teraz przyzwala. Co prawda nie pozwolił zjeść do końca Sierdiukowa – powiedział, że to jednak nie 1937 rok. Putin chciałby znowu przywołać do porządku elitę, która zaczęła chodzić na boki, podporządkować ją sobie i zmusić do rezygnacji ze schematów korupcyjnych, do których ci ludzie są przyzwyczajeni. Ale żeby operacja się udała, trzeba mieć w zanadrzu drugą elitę, która nie jest do cna przejedzona rdzą korupcji. Ale innej elity Putin nie ma. […] Putin mógłby się oprzeć na masach, ale on się na nich opierać nie lubi, dlatego że ich nie szanuje. Ponadto jego ranking nie jest dziś wysoki. Nowa elita mogłaby wyjść z placu Błotnego, ale dla Putina to psychologicznie bariera nie do pokonania [dla ludzi z placu Błotnego chyba też nie, skoro protestowali z hasłem „Rosja bez Putina” na ustach – AŁ]. Dla niego lojalność jest ważniejsza niż efektywność. Dlatego zapewne pozostanie przy starej skorumpowanej elicie i od czasu do czasu pozwoli kogoś złapać za rękę”.
Ale czy taki system ma szansę długo się utrzymać? Moskiewskie wróble nie od dziś ćwierkają, że przestraszone widmem „rozkułaczania” elity, niepewne jutra, pozbawione dotychczasowych gwarancji bezpieczeństwa biznesu w zamian za lojalność, już intensywnie rozglądają się za nowym gwarantem. Z drugiej jednak strony tych kilka spraw, które zostały wyciągnięte na światło dzienne, to mała kropelka w oceanie skorumpowanego systemu, kropelka, która medialne wygląda atrakcyjnie i brzmi głośno na cały kraj – ale przecież reszta oceanu pozostała nietknięta. Nikt na przykład nie wskazał palcem na korupcyjny raj związany z budową obiektów olimpijskich na Soczi’2014 – to na razie teren zastrzeżony. Nikt też na razie nie atakuje ministrów i innych ważnych ludzi w branży paliwowej. „Putin wyrzuca część balastu – mówi niedawny kremlowski guru inżynierów dusz Gleb Pawłowski. – Ci ludzie, którzy przegrywają walkę klanów, będą musieli odejść”. A Putin musi zostać. Przynajmniej na razie.